Muammer Onat

Mehmet Muammer Onat, Hamdi Onat ile Emine Saide Hanımın ilk çocukları olarak 09 Aralık 1926 yılında İstanbul’da doğdu. İlk ve orta tahsilini Galatasaray Lisesi’nde 1945 yılında tamamlayan Onat, daha sonra girdiği Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü’nden 1951 yılında 1448 diploma numarası ile mezun olmuştur. Güzel Sanatlar Akademisi’nde aldığı eğitimin ardından iş yaşamına atılan Onat, 30 Kasım 1956 tarihinde Akademi Yüksek Mimarlık Bölümü’ne asistan olarak sınavla atanmış, 15 Ocak 1958 tarihinde asistanlığı asaleten onaylanarak terfi etmiştir.

26 Aralık 1962 tarihinde Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü Tatbikat Projesi öğretmenliği görevini de üstlenen Onat, 4 Kasım 1968’de DGSA Bina Bilgisi öğretmenliğine ek görevle terfi eder. 18 Ağustos 1969’de DGSA Doçentliğine, 28 Şubat 1970’de 1171 sayılı kanunla Mimarlık Bölümü Bina Bilgisi ve Atölye Doçentliğine atanır. 9Ekim 1970’de Profesör ünvanı alan Onat, 18 Ekim 1993 tarihinden 67 yaş haddinden emekli olduğu 9 Aralık 1993 tarihine dek Mimarlık Fakültesi Dekanlığı görevini üstlenmiştir(1). Onat emekli olduğu tarihe dek Bina Bilgisi Bilim Dalı ve Mimari Proje Atölyesi’ndeki görevini 37 yıl aralıksız olarak sürdürmüştür. Emekliliği sonrasında da davetli öğretim üyesi olarak 2006 yılına dek özellikle Mimari Proje Atölyesi’ndeki görevini sürdüren Muammer Onat, yetiştiği kuruma yaklaşık 50 yıl aralıksız hizmet vermiştir. Meslek adamlığının ve hocalığın iyi yönlerini kendinde birleştirmesini bilen Onat, ne katı bir akademisyen ne de tavizkâr bir meslek adamı olarak bu dengeyi yaşamı boyunca koruyabilmiş ender kişiliklerden biri olmuştur. Onat’ın mimarlık ile ilişkisi yalnızca tasarım alanı ile sınırlı kalmamış, projelerinin uygulamasını nezaret etmenin yanı sıra bizzat yüklenici olarak uygulama alanında da faaliyet göstermiştir. Onat meslek yaşamında, başta konut olmak üzere, endüstri binaları, eski eser yenilemeleri, iç mekân düzenlemesi ve açık alan düzenlemeleri proje ve uygulamaları yapmıştır. Özellikle iç mekân uygulamaları sırasında tasarladığı, yaptırdığı sabit ve hareketli tefriş elemanları Onat’ın mimari tasarım anlayışının içerdiği bütünlüğün bir göstergesidir. Birçok düşüncesi proje boyutunda kalan Onat’ın gücü uygulama uğruna projelerini bozdurmamasındadır. Onat mesleki çalışmalarını birkaç başlık altında gruplamıştır:

1. Konut Binaları
2. Endüstri Binaları
3. Eski Eser Yenilemeleri
4. İç Mekân Düzenlemeleri
5. Açık Alan Düzenlemeleri

Onat’ın mimarlık alanındaki çalışmalarının bir bölümünü mimari proje, anıt ve çevre düzenlemesi yarışmaları oluşturur. Bu yarışmaların bir bölümünden ödül kazanmış, mimari ve kentsel düzenleme yarışmalarının jürilerinde bulunmuştur. Onat’ın bir mimar olarak yaptığı tüm işlerde öne çıkan bir başka özelliği ise ahşap kullanımında izlediği özgün yol ve detay çözümleridir.

Hoca’nın kendi eliyle kaleme aldığı özgeçmişinde “Hiçbiri bitmemiş bir çok kitap çalışmam var” ifadesiyle belirttiği kitap taslakları önemli bir yer tutmaktadır. Bunlarla birlikte Hoca’nın akademik çalışmaları birkaç başlıkta değerlendirilmelidir. Bunlarla birlikte Hoca’nın, Mimarlık alanında yaptırdığı yüksek lisans ve doktora tezlerinde izlediği yöntem ile genç kuşak akademisyenlerin yetişmesine olan katkıları; kendi yetiştiği Akademi ortamı ve hocaları hakkında topladığı belgeler ve yazdığı metinlerden oluşan “Akademi Hocaları” temalı kitap çalışmaları ile birçok bina tipi hakkında yaptığı araştırmaları içeren klasörler dolusu doküman, özellikle Bina Bilgisi Bilim Dalı açısından değerlendirilmesi gereken eserlerdir. Bir dönem mimarlık bölümü eğitim ve proje atölyeleri geleneğine, hoca-hoca, hoca-öğrenci ilişkilerine ışık tutan ve monografisi hazırlanan her hocanın önce insan, sonra hoca ve mimar olarak portrelerinin yer aldığı “Hocalar” dizisi içinde yer alan, sırasıyla Arif Hikmet Holtay, Mehmet Ali Handan, Halit Femir ve Sedad H. Eldem… hakkındaki bir kitap bütünlüğü içinde bir araya getirilen, belge, not, anı ve yorumları içeren zengin doküman, titiz bir değerlendirme ile yayına hazırlanarak kurumumuz tarafından yayın hayatına kazandırılmalıdır.

Muammer Onat’ın mimarlığını etkileyen önemli fırsatlardan biri, asistanlığı sırasında İtalyan Hükümetinin tahsis etmiş olduğu burstan istifade etmek üzere, 1 Kasım 1960 tarihinden 30 Haziran 1961 tarihine kadar, sekiz ay müddetle ‘bilgi, görgü ve ihtisasını arttırmak için İtalya’ya staja gönderilmesidir(2). Kendi ifadesiyle ikinci bir mimarlık eğitimi olan bu fırsatı, İtalyan Toplu Konut Sistemi [Ina Casa]’ni yerinde inceleyerek değerlendiren Onat, buradaki gözlemlerini ve incelemelerini daha sonra eğitim alanına ve proje çalışmalarına da aktarır.

Eğitim çalışmalarını kurumlar arası olarak da sürdüren Onat, özellikle 1984 yılında kurulan Eskişehir Anadolu Üniversitesi Mimarlık Bölümünün kuruluş yıllarında kuruma misafir öğretim üyesi olarak katılarak 1992-1994 yıllarında proje atölyesi hocalığı yapmıştır. 1996 yılında Floransa’da davetli misafir öğretim üyesi olarak bulunan Onat, 1994-1996 yılları arasında Hamburg Güzel Sanatlar Akademisi ile Mimar Sinan Üniversitesi ortak proje atölyesi çalışmalarını yürütmüştür.

(1) Tarihler için, MSGSÜ Personel Dairesi, Prof. M. Muammer Onat Dosyası içinde yer alan ‘Hizmet Belgesi’nden faydalanılmıştır.
(2) MSGSÜ Personel Dairesi, Prof. M. Muammer Onat Dosyası içinde yer alan T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Müdürler Komisyonu 27.9.1960 tarih 405.1-328 sayı ve T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, 7 Ekim 1960 tarih 203.1 sayı numaralı evrak.

Kaynak:
https://www.researchgate.net/publication/314662654_
Prof_Muammer_Onat%27in_Ozgecmisi_ve_Mesleki_Calismalari

Buradan mimarlarımız hakkında yorum yapabilirsiniz...